برآورد تبخیر- تعرق واقعی به روش سبال کوهستانی در منطقه مشگین شهر

Authors

خلیل ولیزاده کامران

abstract

چکیده با توجه به نقش اساسی تبخیر- تعرق در بیلان آب، برآورد دقیق آن در بسیاری از پروژه­ها و مطالعات علمی در زمینه هیدرولوژی، کشاورزی، صنعت، مهندسی آب و سایر علوم وابسته،  برای مدیریت کارآمد منابع آبی و طراحی سازه­های هیدرولیکی مورد نیاز است. روش­های سنتی برآورد تبخیر-تعرق واقعی که عمدتاً متکی بر لایسیمترها می­باشد علاوه بر مشکلات خاص نگهداری و ثبت داده­ها، فقط به­صورت نقطه­ای استخراج می­گردند و با توجه به نیاز مبرم برای محاسبات در سطح، تعمیم دادن آن به­ویژه در مناطق کوهستانی نادرست است. در سال­های اخیر با گسترش کاربرد تصاویر ماهواره­ای در برآورد تبخیر- تعرق واقعی، روش­هایی ابداع شده است که از جمله آن­ها می­توان به­روش سبال[1] اشاره نمود. در تحقیق انجام یافته مدل سبال برای برآورد تبخیر- تعرق واقعی در منطقه مورد مطالعه (شهرستان مشگین­شهر) انتخاب گردید. این مدل در بسیاری از کشورها اجرا شده و نتایج قابل قبولی از آن به­دست آمده است. این مدل عموماً برای مناطق مسطح طراحی شده و تأثیر عوامل ارتفاع، شیب و جهت شیب در محاسبه نادیده گرفته شده است. در این تحقیق با دخالت دادن عوامل مذکور در مدل، نوع جدیدی از این مدل به نام «سبال کوهستانی» معرفی گردیده است. منطقه مشگین شهر در شمال غربی ایران با توجه به داشتن خصوصیات مناسب برای اجرای این مدل، انتخاب و با انجام محاسبات بر روی ورودی­های این مدل که عبارتند از: لایه dem، شیب، جهت شیب، کسینوس زاویه فرودی خورشید، رادیانس طیفی، انعکاس طیفی، آلبیدوی سطحی، تابش فرودی، شاخص پوشش گیاهی به هنجار شده، گسیلمندی سطحی، دمای سطح، تابش موج بلند خروجی، تابش موج بلند فرودی، شار گرمای خاک، شار گرمای محسوس و شار گرما نهان موفق به محاسبه تبخیر- تعرق واقعی لحظه­ای در منطقه مورد مطالعه شده ایم. با مقایسه دمای سطح و شاخص پوشش گیاهی به هنجار شده (ndvi) همبستگی 969/0- بین آن­ها مشاهده گردید. هم­چنین مقایسه بین تبخیر-تعرق واقعی محاسبه شده و شاخص پوشش گیاهی، نشانگر انطباق این دو عامل با یکدیگر بوده است (همبستگی مثبت 81/0) به­طوری­که مناطق با تراکم پوشش گیاهی با مناطق با تبخیر- تعرق واقعی بالا منطبق هستند. از طرف دیگر مقایسه تصاویر دمای سطح و تبخیر- تعرق واقعی نیز عدم انطباق آن­ها را تأئید می­کند به­طوری­که مناطق با دمای سطح بالا از میزان تبخیر- تعرق پائین برخوردار هستند. [1]- sebal (surface energy balance algorithm for land)

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد تبخیر- تعرق واقعی به‌روش سبال کوهستانی در منطقه مشگین‌شهر

چکیده با توجه به نقش اساسی تبخیر- تعرق در بیلان آب، برآورد دقیق آن در بسیاری از پروژه­ها و مطالعات علمی در زمینه هیدرولوژی، کشاورزی، صنعت، مهندسی آب و سایر علوم وابسته،  برای مدیریت کارآمد منابع آبی و طراحی سازه­های هیدرولیکی مورد نیاز است. روش­های سنتی برآورد تبخیر-تعرق واقعی که عمدتاً متکی بر لایسیمترها می­باشد علاوه بر مشکلات خاص نگهداری و ثبت داده­ها، فقط به­صورت نقطه­ای استخراج می­گردند و ...

full text

ارزیابی روش‌های تجربی برآورد تبخیر و تعرق واقعی سالانه در مقیاس بزرگ به کمک تبخیر و تعرق برآوردی از روش سبال در دشت نیشابور

با توجه به محدود بودن منابع آب در کشور، مدیریت منابع آب راهکاری مناسب و ضروری برای حل بحران می­باشد. برای مدیریت صحیح و علمی بر منابع آب نیاز به فهم بهتر و دانستن مجموعه‌ی پیچیده‌ی تعاملات مرتبط با آب در بیلان آب یک حوضه است. تبخیر و تعرق یکی از اجزای مهم بیلان آب می‌باشد که اندازه‌گیری مقدار واقعی آن نسبتاً مشکل و روش‌های تعیین آن محدود می‌باشد. در این تحقیق سعی شد تا با استفاده روش سنجش از راه...

full text

کاربرد سنجش از دور در برآورد تبخیر - تعرق واقعی به روش سبال (مطالعه موردی: دشت مرند)

تبخیر-تعرق را می توان بصورت کاملاً دقیق با استفاده از اندازه گیریهای میدانی تعیین نمود. با اینحال، این روشها تنها مقادیر تبخیر- تعرق را برای نواحی محدود از لحاظ وسعت مکانی بدست می آورند. این محدودیت باعث توسعه استفاده از داده های سنجش از دور جهت ارزیابی تبخیر- تعرق روی نواحی وسیع شده است. الگوریتم توازن انرژی سطحی برای زمین (سبال)، در اکثر نقاط دنیا برای برآورد تبخیر- تعرق و سایر شارهای گرمایی د...

برآورد تبخیر- تعرق واقعی ذرت با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره‌ای و مدل سبال در منطقه خوزستان

این مطالعه با هدف تعیین تبخیر – تعرق واقعی گیاه ذرت که از گیاهان اصلی اراضی کشاورزی شمال خوزستان است، با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره­ای لندست 8 در چهار گذر ماهواره­ای شامل: 22 مرداد، 23 شهریور، 24 مهر  و 26 آبان ماه 1392 و داده­های هواشناسی مورد نیاز و بر اساس معادله بیلان انرژی سطح ( سبال) صورت گرفته است. نتایج نشان داد، که مقدار تبخیر- تعرق واقعی محاسبه شده از مدل سبال برای گیاه ذرت در م...

full text

استفاده از مدل سبال کوهستانی در تخمین تبخیر و تعرق واقعی حوزه های آبخیز(مطالعه موردی: حوزه آبخیز تویسرکان همدان(

کاهش منابع آب نه تنها بر بخش کشاورزی و منابع طبیعی تاثرات منفی نهاده است بلکه اثرات اقتصادی و اجتماعی زیادی را در حوزه های آبخیز ایجاد نموده است. در این میان مدیریت مناسب منابع آب حوزه های آبخیز امری حیاتی و مهم می باشد. از آنجایی که مهمترین و بیشترین هدررفت آب در حوزه های آبخیز تبخیر و تعرق واقعی می باشد لذا در تحقیق حاضر به بررسی تبخیر و تعرق واقعی حوزه نیمه خشک تویسرکان پرداخته شده است. به ا...

full text

ارزیابی «روش های تجربی برآورد تبخیر و تعرق واقعی سالانه در مقیاس بزرگ» به کمک «تبخیر و تعرق برآوردی از روش سبال» در دشت نیشابور

با توجه به محدود بودن منابع آب در کشور، مدیریت منابع آب به عنوان راهکاری مناسب برای حل بحران ضروری می باشد. برای مدیریت صحیح و علمی منابع آب نیاز به فهم بهتر و دانستن مجموعه پیچیده تعاملات مرتبط با آب در بیلان آب یک حوضه است. تبخیر-تعرق یکی از اجزای مهم بیلان آب می باشد که اندازه گیری مقدار واقعی آن مشکل است و روش های تعیین آن محدود می باشند. در این تحقیق سعی شد تا با استفاده از روش سنجش از دور...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه جغرافیا و برنامه ریزی

Publisher: دانشگاه تبریز

ISSN 2008-8087

volume 19

issue 53 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023